düyun u umumiye ne demek?

Düyun-u Umumiye

Düyun-u Umumiye, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1854'ten itibaren aldığı dış borçları ödeyememesi üzerine 1881'de kurulan ve alacaklı devletler tarafından yönetilen bir kurumdur. Tam adı Düyun-u Umumiye-i Osmaniye Varidat-ı Muhassasa İdaresi'dir.

Kuruluş Nedenleri:

Osmanlı Devleti, Kırım Savaşı (1853-1856) sırasında ilk kez dış borç almış ve takip eden yıllarda bu borçlanma artarak devam etmiştir. Borçların ödenmesinde yaşanan zorluklar, alacaklı devletlerin Osmanlı maliyesi üzerinde denetim kurma isteğiyle birleşince Düyun-u Umumiye'nin kurulmasına zemin hazırlanmıştır.

İşleyişi:

Düyun-u Umumiye, Osmanlı Devleti'nin bazı gelir kaynaklarına (tütün, tuz, damga vb.) el koyarak borçların ödenmesini sağlamıştır. Bu gelirler, alacaklı devletlerin temsilcilerinden oluşan bir konsey tarafından yönetilmiştir. Kurum, sadece borç tahsilatı yapmakla kalmamış, aynı zamanda Osmanlı ekonomisi üzerinde de büyük bir etki yaratmıştır.

Sonuçları:

  • Ekonomik Bağımlılık: Düyun-u Umumiye, Osmanlı ekonomisinin dış güçlere bağımlılığını artırmış ve devletin ekonomik egemenliğini zayıflatmıştır.
  • Siyasi Etki: Kurum, Osmanlı siyasetinde de etkili olmuş ve alacaklı devletlerin Osmanlı iç işlerine müdahalesini kolaylaştırmıştır.
  • Kamuoyu Tepkisi: Düyun-u Umumiye'nin varlığı, Osmanlı aydınları ve halkı arasında büyük bir tepkiye yol açmış ve milli bilincin uyanmasına katkıda bulunmuştur.
  • Lozan Barış Antlaşması: Düyun-u Umumiye, Lozan%20Barış%20Antlaşması ile 1924 yılında resmen kaldırılmıştır.

Düyun-u Umumiye, Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerindeki ekonomik ve siyasi çöküşünün önemli bir sembolü olarak tarihe geçmiştir.